Alüminyum Sac

Alüminyum (Sac)Levha Nedir? Bilmeniz Gereken Özellikleri Nelerdir?

Çelik ve demir gibi madenlerden sonra en çok bilinen elementler arasındaki alüminyum, kendine has özellikleri sayesinde ön plana çıkan bir elementtir. Bu elementten haddeleme yöntemiyle elde edilen ürünlere de alüminyum levha veya sac denir. İnce ve kalın olmak üzere sınıflanan alüminyum levhanın incesi sac, kalını da plaka olarak bilinir. Alüminyum levhalar, tipik olarak alüminyumun sahip olduğu tüm özelliğe ve işlevselliğe sahiptir.

Alüminyum Hakkında Bilgi

Özellikle kullanım alanı bakımından birçok sektöre hitap eden alüminyum, günlük olarak kullandığımız hemen her araç-gereçte yer alabilir. Atom numarası 13 ve simgesi Al olan kimyasal elementin gümüş rengi de ayırt edici en önemli özelliklerinden biri. Ayrıca alüminyum doğada boksit cevheri şeklinde bulunur. Elementin bilinen etkin özelliklerinden biri oksidasyona karşı direnci ve mukavemet gücüdür. Bu nedenle hem endüstriyel alanda hem de inşaat gibi yapı sektöründe en çok tercih edilen elementler arasında.

Alüminyum Sac Bilmeniz Gereken 10 Özelliği

Alüminyum levha, alüminyumdaki pasivasyon özelliği sayesinde oksidasyona karşı yüksek direnç gösterir. Ayrıca levhanın bu temel yapıya sahip olması, onu endüstride kullanılan temel hammadde elemanlarından biri haline getirir. Alüminyum ve alüminyum levha hakkında bilmeniz gereken diğer özellikleriyse şöyle:

Yer altından boksit olarak çıkarılır.
En çok bulunan madenlerden biridir.
Elektroliz yöntemi ile ayrıştırılarak elde edilir.
Saf haldeki alüminyum yumuşak bir yapıdadır. Belirli işlemlerden geçirilerek dayanıklı hale getirilir.
Çelik ve bakır gibi elementlere göre çok daha hafiftir.
Alüminyum kolayca işlenebilir yapıya sahiptir. Buna tercih edilebilirliğini arttıran önemli bir özellik. Böylece kolaylıkla dövülür ve şekil alır.
Manyetik özelliğe sahip değildir. Ayrıca zehirleyici metaller arasında yer almaz.
Korozyona karşı dayanıklıdır.
Geri dönüşüme uygun olduğu için çevreci bir elementtir.
Endüstrinin pek çok alanında kullanılır. Bu nedenle en önemli elementler arasında yer alır.

Alüminyum, IACS standartları baz alındığında ısı ve elektrik iletkenliğinde bakıra oranla %61’lik daha üstün performans sunar. Bu nedenle yaşam alanlarındaki iklimlendirme çözümlerinde de tercih edilmeye başlayan elementler arasında yer alır.

Alüminyum Levha Neden Tercih Edilir?

Alüminyum levha, endüstri kurumlarındaki kullanım amacına göre tercih edilme nedenleri de değişkenlik gösterebilir. Tercih edilme noktasında öne çıkan bazı baskın yönleri var. İşte onlar…

Alüminyum levhanın temel tercih nedeni hafif olmasıdır. Bu durum özellikle otomotiv ve inşaat gibi sektörlerde kullanımı artırır. Yapıya ek yük bindirmez ve ayrıca yapının uzun ömürlü olmasına etki eder.
Hava şartlarından pek çok sıvı maddesine kadar hiçbir olumsuz şarttan etkilenmez. Bu sayede gıda ve ev aletleri yapımında tercih edilen bir elementler arasında yer alır.
Yaşam alanlarının estetik bir görünüm kazanması amacıyla da kullanılır. Bu nedenle iç ve dış mimarinin vazgeçilmez elemanları arasında bulunur. Ayrıca yansıtma kabiliyeti yüksek bir elementtir. Bunda gümüş renginin etkisi de vardır.
Düşük sıcaklıklarda bile yüksek dirence sahiptir. Çelik gibi maddeler, düşük sıcaklıklarda ani darbelere karşı direncini yitirir. Bu bakımdan alüminyum her türlü iklim koşulunda dayanıklılığını koruyan nadir elementler arasında yer alır.
Tercih edilmesinde en temel etkenlerden biri de kolay şekilde işlenmesidir. Ayrıca geri dönüşüme uygun elementler arasında. Dönüşüm sırasında kullanılan enerji, ilk defa üretilen alüminyum için harcanan enerjinin %5’i kadardır. Bu açıdan da önemli bir enerji tasarrufu sağlar.

Alüminyum Levha Nerelerde Kullanıma Uygundur?

Kullanım alanı en geniş ve yaygın elementler arasında gösterilen madenlerden biri kuşkusuz alüminyum. Özellikle inşaattan otomotive, ağır sanayiden makine ve gıdaya kadar hemen her sektörde alüminyum ve türevi ürünlerin kullanımı yaygın. Alüminyum sav ve levhanın sıklıkla kullanıldığı öne çıkan sektörler:

İnşaat sektörü: Çatı ve izolasyon gibi ihtiyaçlar için tercih edilir. Ayrıca kapı, pencere ve korkuluk elemanlarının üretiminde de alüminyumdan faydalanır. Daha farklı noktalarda da inşaat alanında alüminyumdan fayda sağlanır.

Otomotiv ve taşıt: Motor aksamlarından araçtaki elektronik sistemlere kadar alüminyum kullanılır. Ayrıca bisiklet, motosiklet ve taşıt sektöründe öne çıkan alanlarda alüminyumun kullanımı yaygındır. Son dönemde öne çıkan elektrikli araç teknolojisinde de alüminyum elementinden yararlanılır.

Uzay – havacılık: Alüminyum her iklim koşuluna dayanıklı ve hafiftir. Bu nedenle uçak yapımında en çok kullanılan malzemeler arasında yer alır.

İnşaat ve otomotiv gibi ana sektörlerin yanı sıra alüminyum gıda, mobilya, küçük elektronik ev aletleri, nano-teknolojik ekipmanlar, çip üretimi gibi alanlarda tercih edilen bir element. Ayrıca ambalaj ve paketleme sektöründe de öne çıkar.

Alüminyum billet nedir?

Alüminyum billet, kütük haldeki alüminyum için kullanılan kavramdır. Doğrudan işlenmeye hazır alüminyum da denilebilir. Billet yapı sayesinde alüminyumu dövme ve şekil verme işlemi çok daha kolay hale gelir. Ayrıca ambalajlama için çok ince hale getirilse bile herhangi bir sıvıya karşı direncini kaybetmez.

Alüminyum ingot nedir?

Eritme işleminden sonra alüminyumun tabi tutulduğu işlem sonrasında elde edilen külçe halidir. Sıvı haldeki alüminyum gaz giderme ve rafine işlemlerine tabi tutulur. Böylece içeriğindeki oksitlerden temizlenir. Bu işlem, alüminyum kalitesini en üst düzeye çıkarmak için yapılır. Daha sonra döküm yapılarak külçe haldeki alüminyum ignot elde edilir. Alüminyumun külçe haline getirilmesindeki en önemli neden taşımada sağladığı kolaylıktır.

Alüminyum Levhada Geri Dönüşüm Neden Önemlidir?

Küresel ısınma nedeniyle geri dönüşüme yönelik teşvikler giderek ön planda. Özellikle endüstriyel kurumların geri dönüşüme yaptıkları yatırımlar sayesinde enerji tasarrufunda önemli ölçüde kazanımlar elde ediliyor. Alüminyum da geri dönüşüme en uygun cevherlerden biri ve ilk üretimine göre dönüşüm sırasında harcanan enerji %5 civarında. Ayrıca alüminyum giderek yaygınlaşan bir element ve bu elementin doğada organik maddelere ayrılması çok uzun bir sürece sahip. Bu nedenle, çevrenin korunması açısından alüminyumun geri dönüşümüne dikkat edilmesi gerekir.

Alüminyum, geri dönüşüm esnasında yeniden sıvılaştırılır. Sıvı hale getirilen alüminyumu yeniden kullanmak için kalıplar kullanılarak şekil verilebilir. Bu süreç, boksitten alüminyum elde etmeye göre daha kolay bir süreci ifade eder. Ayrıca bu durum maliyetler üzerinde de önemli tasarruf sağlar.

Alüminyum Nasıl Çıkarılır, Hangi İşlemlerden Geçer?

Alüminyum, yer altından doğrudan bir şekilde çıkarılmaz. Bu elementin öz hali boksittir. Türkiye’deki Seydişehir gibi önemli boksit madenlerinden elde edilen cevherin işlenmesi ile alüminyum elementi elde edilir. Boksit çıkarıldıktan sonra saf alüminyuma dönüştürülür ve ardından kullanıma uygun şekilde dağıtımı yapılır. Bu süreçte izlenilen ana aşamalar şöyledir:

Alüminyum üretmek için boksit yataklarından maden çıkarılır.
Boksit, bayer proses yöntemiyle alüminaya dönüştürülür. Ayrıca alüminyum oksit haline de getirilebilir.
Son aşamada tuz elektrolizi yöntemiyle saf alüminyum elde edilir.

Alüminyum üretimin en önemli dezavantajı enerjidir. Boksit, alüminyuma dönüştürülürken önemli miktarda enerji harcanması gerekir. Bu nedenle maliyetler yükselir. Ancak alüminyumda geri dönüşüme yapılan yatırımlarla enerji sarfiyatı azalır ve birçok sektörün hammaddesi olan alüminyuma ulaşmak çok daha az maliyetli hale gelebilir.

Dünya ve Türkiye’deki Boksit Kaynakları Hakkında Bilgi

Türkiye, boksit kaynakları bakımdan yeterli maden kaynaklarına sahiptir. 10 ayrı bölgeye yayılan boksit yataklarının en önemlisi Seydişehir-Akseki’de yer alır. Türkiye’de toplam 200 civarında boksit yatağı var. Ayrıca toplam boksit rezervi, 257 milyon ton civarında. Dünya boksit rezervleriyse 30 milyar tona yakındır. Faal olmayan kaynaklarla birlikte boksit miktarı, 70 milyar tondur. En fazla alüminyum üreten ülke Çin’dir. Boksit kaynakları bakımından en zengin ülkeler arasında Gine, Jamaika, Brezilya ve Avustralya gibi ülkeler ön plana çıkar.